Η ιστορία λέμε πως διδάσκει, ενώ κάποιες φορές εκδικείται. Δυστυχώς όμως, για μια μερίδα ανθρώπων, στέκεται γεμάτη ειρωνεία και γελάει.
Το γέλιο της, εκείνοι, οι καταδικασμένοι στην άγνοια, οι ηλίθιοι, δεν μπορούν να το ακούσουν. Γιατί ποιος τρελλός συνειδητοποιεί την πλάνη του; Ούτε εκείνος που βαδίζει σαν τον Ναπολέοντα γνωρίζει το Βατερλώ της σκέψης του, ούτε ο άλλος, ο Μωάμεθ ο Πορθητής γνωρίζει την απερισκεψία των πράξεών του. Και αν ο Μωάμεθ κάποτε ευνοήθηκε από την συγκυρία, η ιστορία διδάσκει ότι ποτέ οι συγκυρίες δεν επαναλαμβάνονται.
Όσο κι αν μας πονάει η Πόλη που χάθηκε, χάθηκε, γιατί ουδείς υπήρξε άξιος να την κρατήσει. Ιστορικά μιλώντας, χωρίς συγκίνηση και ευαισθησία, ο κόσμος έτσι προχώρησε και η ιστορία έτσι βαδίζει. Με ακμή, με παρακμή, με πτώση. Ο πολιτισμός όμως, όταν είναι ριζωμένος γύρω μας και μέσα μας, δεν καταρρέει. Γιατί όλα γύρω, στην αρχιτεκτονική, στην εικονογραφία, ακόμη και στη φύση, θα θυμίζουν στον ψευτοσουλτάνο ότι το παραμύθι του δεν έχει βάση. Ο πρόγονός του, είτε ευνοημένος από την Τύχη, είτε ικανός, είτε απεικονίζοντας τη ρύση «το μη χείρον βέλτιστον», απέκτησε τη Βασιλίδα των πόλεων.
Με το πέρασμα των αιώνων και τη συνεχή, και ίσως δικαιολογημένη απέχθεια προς τις γυναίκες της φυλής, η επιμειξία με τις Ευρωπαίες έδωσε μια νέα φυλή ανθρώπων που προσπάθησε με κάθε μέσο να αποποιηθεί την μογγολική της καταγωγή και να φτιάξει μια νέα ιστορική μνήμη. Μη διστάζοντας να αρνηθεί ακόμη και την ιστορική αραβοπερσική γραφή της! (βλ. διάλεξή μου: Τα τουρκικά ήθη όπως περιγράφονται στα έργα των χρονογράφων της Άλωσης, https://youtu.be/S9fbc8PQYVI )
Για τον Έλληνα, το 1453 ξεκίνησε ο Μεσαίωνας που δεν είχε γνωρίσει. Στη Δύση, Αναγέννηση και Διαφωτισμός. Εδώ σκοτάδι. Βίοι παράλληλοι. Παρ’ ολ’ αυτά, το πέρασμα των εποχών έφερε την προστασία και ανάδειξη του κάθε πολιτισμού στο προσκήνιο και έδωσε ώθηση στην ελεύθερη έκφραση και δημιουργία. Κάποιοι ωστόσο, ακόμη δεν έμαθαν να σέβονται τον πολιτισμό, καθώς πάντοτε ζούσαν με τον φόβο της αποκάλυψης μιας πρωτοφανούς γύμνιας. Σύμπλεγμα κατωτερότητας ίσως;
Εν κατακλείδι, δεν μπορεί να κωφεύει κάποιος και να νομίζει ότι είναι σουλτάνος σε μια εποχή όπου τα απολυταρχικά καθεστώτα έχουν καταρρεύσει. Δεν μπορεί να ζητά σκλάβους όταν το δουλεμπόριο έχει τελειώσει. Δεν μπορεί να αναστήσει καμμια αυτοκρατορία όταν εκείνη έχει πεθάνει και τα κράτη που κάποτε την αποτελούσαν έχουν ξυπνήσει. Οι συνθήκες δεν είναι αυτές που φανταζόμαστε, αλλά αυτές που υπάρχουν. Η ιστορία δεν ξαναγράφεται.
