Η κακή διαχείριση των λυμάτων, ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα περιβαλλοντικής μόλυνσης και υποβάθμισης της υγείας στην εποχή μας, οδηγεί σε εκτεταμένη ρύπανση του πόσιμου νερού αλλά και της θάλασσάς μας.
Ο καθαρισμός των λυμάτων που καταλήγουν σε ποτάμια, λίμνες και τη θάλασσα, απευθείας από ρυάκια ή μέσα από υπόγεια υδατικά διαμερίσματα γίνεται κυρίως μέσω των Βιολογικών Καθαρισμών.
Σύμφωνα όμως με τους επιστήμονες, η μόλυνση των υδάτων από σχεδόν άγνωστους μέχρι σήμερα υγρούς ρυπαντές όπως τα «μικροπλαστικά» είναι ανεξέλεγκτη.
Παράλληλα, παρά την επεξεργασία τους, το 80-85% των αστικών λυμάτων φτάνει στη θάλασσα χωρίς επεξεργασία, είτε μέσα από αγωγούς όμβριων, είτε απευθείας από τις αποχετεύσεις με σύστημα πρόληψης πλημμυρών.
Στην Πάτρα μάλιστα, το παλαιό δίκτυο αγωγών λυμάτων είναι «παντορροϊκό» (λύματα και όμβρια) και σε κάθε πλημμύρα, το σύνολο των λυμάτων, υπερχειλίζει προληπτικά στη θάλασσα!
ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
Η βιώσιμη διαχείριση των λυμάτων, μια κατεύθυνση που δίνουν πλέον προς όλα τα κράτη, η επιστημονική κοινότητα και ερευνητές -μέλη του International Water Association (IWA, Διεθνής Οργανισμός για το Νερό)- μπορεί να αποτρέψει σε μεγάλο βαθμό την υγρή ρύπανση από τα επικίνδυνα ‘μικροπλαστικά’.
Το ενδιαφέρον των επιστημόνων του ΙWA για τη θαλάσσια ρύπανση, εστιάζεται σήμερα στα λεγόμενα αυτά μικροπλάσματα (μικροπλαστικά – νανοπλαστικά).
Δύο εκλεκτά μέλη της επιστημονικής κοινότητας από την Πάτρα, ο καθ. Ιωάννης Καλαβρουζιώτης, Κοσμήτορας της Σχολής θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας του ΕΑΠ και η Χρυσή Καραπαναγιώτη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών, είναι οι συγγραφείς του νέου βιβλίο της IWA με τίτλο: “Μικροπλαστικά σε νερό και απόβλητα”.
“Οι ποταμοί και τα λύματα έχουν εντοπιστεί ως σημαντικές πηγές χερσαίας θαλάσσιας πλαστικής ρύπανσης. Ο εντοπισμός των πηγών και η κατανόηση τους μπορεί να μας βοηθήσει να αποφασίσουμε σχετικά με τους τρόπους πρόληψης” αναφέρει στην “ΠτΚ” ο καθηγητής και κοσμήτορας της ΣΘΕΤ και συγγραφέας, δρ. Ιωάννης Καλαβρουζιώτης. Επεξηγώντας: “Το κύριο σώμα αυτού του βιβλίου στοχεύει να περιγράψει τη μεταφορά και τη μοίρα των ‘μικροπλαστικών’ στα γλυκά ύδατα και τα λύματα. Τρία κεφάλαια διερευνούν τις πιθανές επιπτώσεις στον άνθρωπο και το περιβάλλον και τέλος, δεδομένου ότι το πιο ισχυρό εργαλείο για την καταπολέμηση της ρύπανσης είναι η κατάλληλη νομοθεσία, προστέθηκε ένα τελευταίο κεφάλαιο που αναλύει την υπάρχουσα νομοθεσία και παρουσιάζει τις πιο αποτελεσματικές πρωτοβουλίες πάνω στο θέμα της πρόληψης”.
ΚΥΡΙΑ ΠΗΓΗ ΤΩΝ «ΜΙΚΡΟΠΛΑΣΜΑΤΩΝ»
Οι χρήσεις νερού στα σπίτια που περιλαμβάνουν πόση, πλύσιμο πιάτων, πλύσιμο ρούχων, προσωπική υγιεινή, καθαρισμό, μαγειρική και ξεπλύματα τουαλέτας, είναι οι βασικές ανθρωπογενείς δραστηριότητες που μετατρέπουν το πόσιμο νερό σε λύματα.
Συμπεριλαμβανομένης και της προσθήκης διαλυμένης σωματιδιακής οργανικής ύλης (αιωρούμενων στερεών, μικροβίων, διαλυμένων αλάτων, αγωγιμότητας, θρεπτικών ουσιών, επιφανειοδραστικών) και μικρορύπων: όπως Καφεΐνη, Αντιβιοτικά, Καλλυντικά, Φυτοφάρμακα και Απολυμαντικά.
“Τα λύματα μεταφέρονται σε Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) με σωλήνες. Οι δημοτικές εγκαταστάσεις μειώνουν τη συγκέντρωση αιωρούμενων στερεών και διαλυμένων οργανικών ουσιών στο νερό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η απομάκρυνση θρεπτικών συστατικών και μικροβίων απαιτείται, σε άλλες όμως όχι! Μετά την ολοκλήρωση της επεξεργασίας του το απόβλητο αποστέλλεται σε ποτάμια ή τη θάλασσα. Τα συστήματα που έχουν σχεδιαστεί για τη διαχείριση των καταιγίδων είναι ‘οδοί εισόδου’ για τα ‘μικροπλάσματα’ σε ποτάμια και ρυάκια. Οι σωλήνες εκκένωσης λυμάτων και τα συστήματα υπερχείλισης των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, λειτουργούν ως αγωγοί, μέσω των οποίων, τα πλαστικά μετακινούνται από ξηρά σε θάλασσα” σύμφωνα με την κ.Καραπαναγιώτη.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ
“Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας μειώνουν τη συγκέντρωση των μικροπλαστικών στο νερό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αποτελεσματικότητα είναι πάνω από 98%. Παρόλα αυτά, εκατομμύρια μικροπλαστικά σωματίδια απελευθερώνονται καθημερινά στο περιβάλλον από κάθε σταθμό επεξεργασίας λυμάτων” εκτιμά η κ Καραπαναγιώτη.
Και συμπληρώνει: “Χιλιάδες τόνοι μικροπλαστικών απελευθερώνονται κάθε χρόνο σε ευρωπαϊκά εδάφη μέσω της εφαρμογής της ιλύος (διάθεση επεξεργασμένης λυματολάσπης από Βιολογικούς). Παγκοσμίως όμως, μόνο το 15-20% των λυμάτων επεξεργάζονται και η λυμα τολάσπη αποτίθεται στη θάλασσα. Με αυτόν τον τρόπο, εξαιρετικά υψηλές ποσότητες μικροπλαστικών φτάνουν απευθείας στο υδάτινο περιβάλλον”.
“Οι αριθμοί μάς βοηθούν να εστιάσουμε στα πιο αποτελεσματικά μέτρα. Εκτός από την αύξηση της επεξεργασίας των λυμάτων ανά τον κόσμο και τη σωστή διαχείριση της λυματολάσπης, η πρόληψη της χρήσης και της απελευθέρωσης μικροπλαστικών στο νερό και η επεξεργασία του νερού κοντά στην πηγή των μικροπλαστικών, φαίνονται να είναι οι καλύτερες λύσεις αυτή τη στιγμή” σύμφωνα με τον κ.Καλαβρουζιώτη.
pelop.gr
