Άρθρο της Σπυριδούλα Σαμαντά
Τι είναι η φωνολογική ενημερότητα;
Η γνώση του ατόμου ότι ο προφορικός λόγος αποτελείται από επιμέρους τμήματα, καθώς και η ικανότητα να χειρίζεται αυτά τα μικρότερα κομμάτια του λόγου ορίζεται ως φωνολογική ενημερότητα. Η ανάπτυξη της φωνολογικής ενημερότητας ξεκινά με τη γνώση ότι οι λέξεις αποτελούνται από συλλαβές και οι συλλαβές από γράμματα. Όσο αναπτύσσεται η δεξιότητα αυτή το άτομο μαθαίνει να χειρίζεται τα επιμέρους αυτά τμήματα με μεγαλύτερη ευχέρεια μέσα στο λόγο.
Έτσι ο μαθητής μπορεί να χωρίζει τη λέξη σε συλλαβές, τις συλλαβές σε γράμματα, να αλλάζει τη θέση των συλλαβών ή των γραμμάτων και να δημιουργεί νέες λέξεις, να προσθέτει ή να αφαιρεί συλλαβές ή γράμματα με σκοπό να δημιουργήσει νέες λέξεις, να βρίσκει λέξεις που ομοιοκαταληκτούν.
Γιατί είναι σημαντική η φωνολογική ενημερότητα για την Α’ Δημοτικού;
Κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες η ανάπτυξη της φωνολογικής ενημερότητας στα παιδιά της προσχολικής ηλικίας έχει απασχολήσει πολύ τους ερευνητές. Έχουν γίνει αρκετές μελέτες που έδειξαν ότι η φωνολογική ενημερότητα είναι ένας εξαιρετικά σημαντικός δείκτης και μια απολύτως απαραίτητη δεξιότητα για την απόκτηση της ικανότητας ανάγνωσης και γραφής.
Εφόσον ο μαθητής έχει αναπτύξει τη φωνολογική του ενημερότητα είναι πλέον σε θέση να μάθει να γράφει και να διαβάζει. Ένας μαθητής που δεν έχει ανεπτυγμένη φωνολογική ενημερότητα θα δυσκολευτεί να κατακτήσει το μηχανισμό της γραφής και της ανάγνωσης.
Είναι ένας προγνωστικός δείκτης μέσω του οποίο προβλέπεται είτε η ύπαρξη μαθησιακών δυσκολιών είτε η ανεπτυγμένη ικανότητα στην ανάγνωση και την γραφή.
Ποιος ο ρόλος του λογοθεραπευτή;
Ένας Λογοθεραπευτής είναι σε θέση να αξιολογήσει και να ανιχνεύσει πιθανές δυσκολίες στη Φωνολογική Ενημερότητα ενός παιδιού και να σχεδιάσει ένα εξατομικευμένο πλάνο παρέμβασης. Επίσης ο λογοθεραπευτής μπορεί να παρέμβει προληπτικά, με σκοπό την ανάπτυξη της Φωνολογικής ενημερότητας ώστε ο μαθητής να είναι έτοιμος για την Α’ Δημοτικού.
