Με αναδίπλωση της κυβέρνησης η εκεχειρία με την Εκκλησία

Με τις δύο πλευρές, την κυβέρνηση από τη μια και την ιεραρχία από την άλλη, να δηλώνουν παρασκηνιακά ότι κέρδισαν στην αναμέτρησή τους για το μάθημα των Θρησκευτικών, το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται στις σχέσεις τους μοιάζει περισσότερο με μία εκεχειρία ανάγκης, που ανά πάσα στιγμή μπορεί να σπάσει, παρά για μία πραγματικά στέρεη και βιώσιμη συμφωνία για την περαιτέρω πορεία.

Η συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου, την οποία ζήτησε εσπευσμένα ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, καθώς σήμερα και αύριο συνεδριάζει η Ιεραρχία και αποδέχθηκε αμέσως ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, επέφερε έναν αναγκαστικό, πρόσκαιρο συμβιβασμό, με τον οποίο όλοι τηρούν τα προσχήματα και προετοιμάζονται για το μέλλον συγκεντρώνοντας δυνάμεις.

Η μεν κυβέρνηση αναδιπλώθηκε σημαντικά από την αρχικά σκληρή στάση του υπουργού Παιδείας, Νίκου Φίλη, ο οποίος είχε εμφανίσει ως «τελειωμένο» το θέμα των Θρησκευτικών και είχε επιτεθεί σφόδρα στην Εκκλησία, δεχόμενη πλέον να συνεχιστεί ο διάλογος για το θέμα και ουσιαστικά συμφώνησε να συμβάλλει και η ιεραρχία στη διαμόρφωση του μαθήματος.

Η δε εκκλησιαστική ηγεσία άφησε κατά μέρος τις ακραίες απαιτήσεις της για αλλαγές από φέτος των κυβερνητικών σχεδίων για το μάθημα, αποδέχθηκε τα φετινά προγράμματα σπουδών, αλλά και το ρόλο του κ. Φίλη, τον οποίο είχε αποκλείσει από τις επαφές της. Ο υπουργός Παιδείας ήταν κανονικά στη συνάντηση του Μαξίμου.

Ουσιαστικά εκτιμήθηκε και από τις δύο πλευρές ότι δεν υπήρχε η πολυτέλεια για να τραβήξουν κι άλλο το σχοινί. Ο κ. Τσίπρας επιδιώκει αυτή την ώρα να κλείσει μέτωπα, παρά να συντηρεί αντιπαραθέσεις από τις οποίες μόνο φθορά έχει, όπως αυτό με την Εκκλησία. Ήδη οι συγκρούσεις σε κοινωνικό, πολιτικό και θεσμικό επίπεδο, που συσσωρεύσει η κυβέρνηση είναι δύσκολα διαχειρίσιμες. Κρίσιμο ρόλο διαδραμάτισε στην επιλογή της καταλλαγής με την εκκλησία η πίεση που άσκησε ο Πάνος Καμμένος. Ο υπουργός Άμυνας και πρόεδρος των ΑΝΕΛ ζητά εδώ και μέρες να γίνουν δεκτές οι θέσεις της εκκλησίας και έθεσε βέτο για τις αλλαγές στα Θρησκευτικά εάν δεν συμφωνήσει και η ιεραρχία. Μάλιστα επέβαλλε την παρουσία του στη χθεσινή συνάντηση, καθώς αρχικά ήταν να δει χωριστά την ιεραρχία, μετά την επαφή Τσίπρα – Ιερώνυμου.

Από την πλευρά του ο Aρχιεπίσκοπος αντιλήφθηκε, μετά τις σκληρές επιθέσεις που εξαπέλυσε προς την κυβέρνηση ότι η επιμονή σε μία ακραία γραμμή, έστω κι αν αυτή ικανοποιεί τους αντίστοιχους κύκλους της εκκλησίας, με τους οποίους δεν θέλει κόντρα αυτή την περίοδο, διαμορφώνει εξαιρετικά βαρύ κλίμα και σπάει τους δεσμούς του με τον πρωθυπουργό, δυσκολεύοντας την όποια συνεργασία στην πορεία. Είναι ενδεικτικό ότι ο κ. Ιερώνυμος πήρε μαζί του στη συνάντηση τους μητροπολίτες Σπάρτης, Μεσογαίας και Φθιώτιδος ώστε να μην κατηγορηθεί από την ιεραρχία ότι κάνει μόνος του συνεννοήσεις και συμβιβασμούς με τον κ. Τσίπρα.

Η «συμφωνία» του Μαξίμου, απλώς ρίχνει τους τόνους, μεταθέτει τη λύση του προβλήματος για αργότερα και δίνει περιθώριο να βρεθούν κάποιες φόρμουλες συνεννόησης, ώστε και οι δύο πλευρές να ικανοποιηθούν, χωρίς να εκτεθεί η μία για χάρη της άλλης. Άλλωστε καλά πληροφορημένες πηγές εκτιμούν ότι το κύριο θέμα στις σχέσεις Μαξίμου και Αρχιεπισκοπής δεν είναι στην πραγματικότητα τα Θρησκευτικά. Το μέτωπο αυτό αναγκάστηκε να το συντηρήσει ο κ. Ιερώνυμος επειδή πιέστηκε από τους «σκληρούς» της Ιεραρχίας. Τα κύρια προβλήματα σχετίζονται περισσότερο με θέματα όπως η αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας ή την εμπέδωση του ρόλου της εκκλησίας γενικότερα.